თომას  უორდროპს და მის მეუღლე  მარჯორი კამერონ სკოტს  სამი შვილი ჰყავდათ: ოლივერი, მარჯორი და ტომასი. ისინი შოტლანდიური წარმომავლობის  წარჩინებული ოჯახიდან იყვნენ.  ოლივერ უორდროპმა შოთა რუსთაველის შესახებ პირველად 1887 წლის 19 თებერვალს, პალესტინაში მოგზაურობისას შეიტყო, როცა ჯვრის მონასტერში მისი ფრესკა ნახა. აქედან იწყება მისი და მისი ოჯახის დაინტერესება რუსთველითა და მისი პოემით.  ოლივერი ბრიტანეთის სამეფოს  წარმომადგენელი…

არაჩვეულებრივი გამოფენა იწყება.  საფიჩხია – დავით კლდიაშვილი,  ბულვარი – დები იშხნელები,  მესხიშვილის თეატრის ეზო – ლადო მესხიშვილი და კოტე მარჯანიშვილი, მწერალთა სახლი – ლადო ასათიანი, “ზასტავა” – ვასილ კიკვიძე. მწვანეყვავილას გამოჩენილ მოღვაწეთა პანთეონი – ერთი, ორი, სამი… ხომ გახსოვთ “არაჩვეულებრივი გამოფენა”… მთელი თუ არა ნახევარი ქალაქის “ქვაში გამცოცხლებელი” აგული ერისთავი ქუთაისურ სასაფლაოზე _ საკუთარ პერსონალურ…

ალბათ, ეს ფრაზა არ გეცნობათ, რადგან ის არც რომელიმე ცნობილ რეჟისორს ეკუთვნის და არც რომელიმე ნაცნობ მწერალს, პოეტს. ამ სტატიაში არც ფრაგულ კინოზე ვისაუბრებ და არც ტარკოვსკის, კუბრიკის, ფარაჯანოვისა და სხვების ესთეტიკაზე. ერთი რამ კი შეიძლება ცალსახად ითქვას – მის ფილმებში არის პოეზიაც და რეალურ ცხოვრებაში კინოს ძიებაც, მოკლედ, დიდი გზაა გასავლელი. ახლა საუბარი ერთ…

ქართული პოლიტიკური აზრის განვითარებისა და პოლიტიკური თუ კულტურული იდენტობის შესახებ მსჯელობისას საინტერესოა იმაზე დაკვირვება, თუ რამდენი მნიშვნელოვანი კავშირი და ჯაჭვი იბმება კონკრეტული ადამიანის მხრიდან თვითრეფლექსიის დროს: პირველ რიგში, საკუთარი თავი უნდა დაუკავშირო წარმოსახვით ერთობას ადამიანებისა, რომლებიც შენთან ერთად კონკრეტულ დროსა და ეპოქაში არსებობენ და შენნაირ პრობლემებს უმკლავდებიან, იმავე საწუხარით გულანთებულნი ეძებენ გამოსავალსა და ადეკვატურ პასუხს…

როგორი იყო პირველი ,,გვირილობა“ ქუთაისში? პირველი ,,გვირილობის“ წარმოდგენისას გონებაში იქარგება ძაფი წარსულისა და ჩვენ თვალწინ მალე გამოისახებიან გიმნაზიელი გოგონები თავიანთი სპეციფიკური ტანისამოსითა და სინატიფით. ახალგაზრდა ქალების მიერ მოკრეფილი გვირილები საფუძვლად დაედება ჩვენს მდიდარ წარმოსახვას და ამ დროს გაცოცხლდება ცხადი მოგონება იმ გიმნაზიელი ქალებისა, რომლებიც ყვავილების გაყიდვით მოგროვებულ ფულს ქველმოქმედებისთვის იყენებდნენ.  განა არის რამე ამ სურათზე…

ის, რაც თქმამდე მოხდა –  წარსულია, რაც თქმის შემდეგ მოხდება –  მომავალი (თვით ლაპარაკის პროცესის ჩათვლით, სადაც სიტყვა წარმოთქმისთანავე წარსული დროის საკუთრება ხდება). ჩემთვის ერიც ორწევრიან სისტემად მოიაზრება –  ერთი ერთობლიობაა ცოცხლებისა და მკვდრების. თუ ერს მკვდრები არა ჰყავს, ის ჯერ კიდევ არ არის  ერი. თუ ერს არა ჰყავს ცოცხლები, ის უკვე აღარ არის ერი.…

ზოგჯერ ქუთაისზე საუბარი პოეზიის გარეშე უცნაური და არაბუნებრივიც კია. ამიტომ დროა, კარმელის მსგავსად, ჩვენც წამოვიღოთ „ელენეს ხსოვნა იმერეთისკენ“. როგორც წესი, ამ დროს პირველად მაინც „ცისფერყანწელები“ გაგვახსენდება, მათ შორის კი პაოლო იაშვილი და ტიციან ტაბიძე, ისინი, ვინც ხან ანანურთან ელოდებოდნენ თამუნია წერეთელს (ტიციან ტაბიძე – „ანანურთან“), ხან დედას ღვთისმშობელთან უშვებდნენ, ამ უკანასკნელს მისთვის შვილის სახელზე ლოცვა…

დიდი ქართველი საზოგადო მოღვაწე, მოაზროვნე, პუბლიცისტი, ,,ევროპული მნიშვნელობის (და მნიშვნელობით) პირველი ქართველი ჟურნალისტი ნიკო ნიკოლაძე გახლდათ მრავალმხრივი პოლიტიკური და პრაქტიკოსი მოღვაწე. შესანიშნავი ფინანსისტი, ეკონომისტი, იურისტი. ინოვატორი, ამ სიტყვის საუკეთესო გაგებით. ტყუილად არ უწოდა მას არჩილ ჯორჯაძემ ,,ულმობელი საქმის კაცი“.      ,,ნიკო    ნიკოლაძის     გონიერებისა,    მიხვედრილობისა  და  ყველასაგან   ცნობილის   ნიჭიერების   დიდი  პატივისმცემელი   ვარ“ – ამბობდა მასზე ასევე…

გასულმა საუკუნემ  მრავალი საინტერესო ტრადიციით დაგვამახსოვრა თავი მაგრამ, ერთ-ერთ საუკეთესო ტრადიციად შეიძლება მივიჩნიოთ მწერლების შეხვედრა მკითხველთან და საკუთარი შემოქმედების თავადვე წარდგენა.  ძველმა პერიოდულმა პრესამ და თანამედროვეთა მოგონებებმა 1913 წელს  დიდი ქართველი მწერლის, ვაჟა ფშაველას დასავლეთ საქართველოში მოგზაურობის საინტერესო დეტალები შემოინახა.  ვაჟას გენიალურ შემოქმედებაზე უამრავი დაწერილა და კიდევ დაიწერება, მე მინდა თვითონ მოგონებებში შემორჩენილ საინტერესო ეპიზოდებზე…

1961 წლის  29 მაისი. უამრავი ქუთაისელი შეკრებილა  რიონის მარცხენა ნაპირას, ალექსანდრე წულუკიძის სახელობის  სკვერში –  ახლადნაგები   ბაქნის  მიმდებარედ. ყველა ზემოთ  იცქირება, მძლავრად გაჭიმული ბაგირისაკენ, რომლის მეორე ბოლო კულტურისა და დასვენების პარკში აღმართული  მეორე  სადგურისაკენ მიემართება. სულ  ცოტაც და… მოხდება  ქალაქის  უახლოესი  ისტორიისათვის მეტად მნიშვნელოვანი ფაქტი: ამ ბაგირის მეშვეობით, სადგურებიდან  ერთმანეთის საპირისპიროდ დაიძვრება   ხალხით …

2024 წლის 26 ივნისს არამხოლოდ ქართული, არამედ ევროპული ფეხბურთისთვის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და ნიშანდობლივი მოვლენა სამუდამოდ გახდა კოლექტიური თუ ინდივიდუალური მეხსიერების განუყოფელი ნაწილი. მარტივი წინადადება, რომელიც ოფიციოზის ენით აღწერს იმას, თუ როგორ მოახერხა საქართველოს ნაკრებმა ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის მერვედფინალში გასვლა, სხვადასხვა ადამიანისთვის განსხვავებული თავგადასავლისა და ისტორიის დასაწყისი თუ დასასრული, დიდი ამბის განმსაზღვრელი, მოზაიკის ის ნაწილი…

საინტერესო თავგადასავლები მოულოდნელად იწყება. ამისთვის სულაც არაა საჭირო, ათი წელი ომიდან დაბრუნებულმა „ზღვის გულზე” იხეტიალო, ოლიმპოზე მცხოვრები ღმერთები გამოგეცხადონ, „შავეთის აჩრდილებს“ შეხვდე, ისეთი ხალხი ნახო, ღმერთებსა და ადამიანებს შორის რომ არიან, მათი ხასიათი შეისწავლო, საკუთარი თავიც ბევრნაირად, სხვადასხვა სიტუაციაში გამოსცადო და ბოლოს მიხვიდე სახლში, იქ, სადაც გელოდებიან.  საინტერესო ამბებს დასაწყისიც მოულოდნელი აქვს. ხოდა, ჩვენც ასე…